سرای حلمی

آنچه از جهالت سخت تر است، اصرار بر جهالت است. امّا با این حال این از خود جهالت محض که تاریکی مطلق است بهتر است و یک مرتبه بالاتر است. چرا که روح در این مرتبه از جهالت خود آگاه شده و با این همه هنوز می خواهد به دخمه های تاریک و نمور آگاهی پیشین خود بازگردد و در زندان انفعال و سستی روزگار بگذراند. روح در هر مدار که نوتر می شود، تا مدّتی در انقباض مدار پیشین خود و آن ارتعاشات ِپشت سرگذاشته شده است. عزم راسخ، فروتنی در برابر درسهایی که زندگی در برابر می نماید، انظباط و ایمانی عالی می طلبد تا یک روح ِاز ظلمت ِجهالت ِخود رهانیده شده، از اصرار خود و طلب بازگشت به وضعیت سابق دست بردارد. ورنه در هر مرتبه از رشد هماره امکان بازگشت به مرتبه ی پیشین وجود دارد.

روح باید هماره بتواند از پافشاری بر آنچه که دیروز بود، آنچه که امروز هست و فردا نخواهد بود دست بردارد. یک روح جویای حقیقت، یک طلبه ی جان، باید بتواند با آیین نو شدن خو بگیرد و این را بداند که همیشه در تغییر خواهد بود. نشان تغییر این است که شما آنچه دیروز دوست داشتید را امروز دوست ندارید و آنچه دیروز می خواستید را امروز نمی خواهید و آنچه دیروز می کردید را امروز نمی کنید. آنگاه که نو می شوید ابتدا نگاه شما به زندگی نو می شود و سپس همه ی چیزهای بیرون نیز آهسته آهسته نو می شوند. آگاهی که نو شد، دوستی ها نو می شوند، کردار نو می شود، خیال نو می شود و گفتار نو می شود. روح نو شده باید بتواند در هر مرتبه با نظام آگاهی جدید خود خو کند.

روح باید شکرگزاری را بیاموزد و هماره باید در وضعیتی از سپاسگزاری به سر ببرد. چرا که آنچه امروز هست بیش از آنکه از سر همّت خود باشد از برکت همّت بلندنظران و روح تازان است. او باید بتواند شکرگزار باشد و جان خود از آفت خودرأیی، انتقاد، انفعال، وابستگی، خودبزرگ بینی و خودکوچک پنداری پاکیزه کند. روح ِرهایی یافته ی ِجویای حقیقت، در وضعیت جدید خود باید همّت گمارد که خود را از شرّ دو سیاهچاله ی افراط و تفریط، این دو منتهی الیه هیولایی حفظ کند. باید افتادگی بیاموزد، در راه هدفی والا گام بردارد و از خاموشان هر آنچه بر او از سر عشقی بی چشمداشت روانه می شود به جان پذیرا باشد. ورنه «رحمت عاشقان و نگاه خدا» اگر چه بی چشمداشت، امّا همیشه نیست. روح ِرهایی داده شده باید مزد رهایی خود را با عرق جان و همّتی که در راه خودشناسی شایسته است بپردازد. 

حلمی | کتاب لامکان