بر تو خوش این لحظه که آزادی‌ات
رج زده بر حادثه‌ی شادی‌ات
بر من و ما این همه بیجا گرفت
گفت تو و هست خدادادی‌ات
ثانیه‌ای بود و به مستی گذشت
از می پرواکُش دامادی‌ات
وصل چه وصلی که دم آتش است
سینه‌کِش کوره‌ی الحادی‌ات
گفت خدا دوش که من نیستم
کشت مرا شیوه‌ی اضدادی‌ات
داد زدی سوی عدالت که هست
مهدی پنهان‌شده! کو هادی‌ات؟
شوخ منم کز شب تو آگه‌ام
لیک نگویم سِر بیدادی‌ات
حلمی پیداشده در ناکجام
دست خوش ای عشق به صیّادی‌ات
ماه نو و راه نو و آه نو
فارغم از شمسی و میلادی‌ات
خوشحالم که کوچکان انسان را شاگردان تو کردم. خرسندم که کودکان آدم را سالکان حق کردم. شعفناکم از چنین کردن‌هام! خرسندم که هر که را که به راه خویش بود از راه خویش به در بردم و به راه تو انداختم، همچو انگور که لگدکوبش کنند که آب جان دهد. بلی آن لگدکوب‌کننده منم، و تا ابد چنین خواهم بود.
انسان را لگد می‌کوبم
و روح می‌گیرم.
حلمی | کتاب آزادی
فرمود: وحی مقدّس خویش با خاطر مردمان آلوده مکن! ذات قدسی سخن حق با سرشت پلید حرف مردمان قاطی مدار! بیرون مرو! سخن مگو! رخ منما! با غیر منشین! حاصل تخمیر خویش جز در شراب کلام من مینداز و حجاب برمدار و با انسان معاش مکن! دخلت من و خرجت من و معاشت و آب و نان و آشت من!
آری؛
که‌ام که چنین‌ها کنم!
حلمی | کتاب آزادی
نه به آسمان بیفتد ره هر خیال‌خویی
که به آسمان حرام است به جز عشق راه جویی
چو به حلقه خاست لیلی همه کس ز حلقه برخاست
من و یار و راه ماندیم و وصال و گفتگویی
دل به یار، سر به کار می‌شویم. مردمان را از یاد می‌بریم و پیرامون را از خاطر می‌شوییم، و زمین را و زمان را از ضمیر مقدّس خویش پاک می‌کنیم. ضمیر مقدّس ما جای خداست. سر به کار می‌شویم، کار خدا می‌کنیم، که بدین کار واداریم.
با ما سر ناسزای عریان داری
ای عشق عجب جلوه پریشان داری
از مردم بیگانه به خود ره بستم
تا خلق نداند چه قریبان داری
من تلخ‌دهن قند نمی‌دانم چیست
بی مزه تو ما گسان به پنهان داری
تو شاه شکر، تلخ‌زبانی با ما
خوش معامله‌ای که با شریکان داری
این دست و کمر به رقص خواهد برخاست
امشب اگر آن شراب سوزان داری
دیدم چو حضور جان به بالا می‌رفت
صد چشمه می زنده به غلیان داری
حلمی به شبان حروف رقصان گیرد
بس صید غزل که با رفیقان داری
عشق است و از این هیبت افسانه چو دودم
شوری‌ست که بر آتش آن سوخته عودم
خوابی‌ست که رویای مرا تاب ندارد
دردی‌ست که زان جاری و رقصنده چو رودم
خوش باش که بیچاره شوی زین همه مستی
خوش باش از این هستی بی گفت و شنودم
گر خام بدم حال گدازان چو تنورم
زین سوختگی بشکنم هنگام صعودم
از سرّ نهان گفتم و ما را نه نهانی‌ست
کز سرخی این لعل نمانده‌ست وجودم
راه دگری نیست بدان اوج خدایی
یک راه و همین است و چنین ساده سرودم
با عقل تو منشین در این میکده دیگر
تا روح شوی از دم این شعر و شهودم
تا شعله از آن سایه‌ی پر نور گرفتم
در سایه‌ی آن صوت پرآوازه غنودم
زان عقل فرومایه که زنجیر دلم بود
بگسستم و حلمی شدم و بال گشودم
باید به فروتنی نگریست. این گونه نیست که خر بیار و خرما بار کن. نه، این گونه نیست هم خر و هم خدا.
حلمی | کتاب آزادی
به صد هزاره پر زدم به صد هزار آه و غم
که کهنه‌بار کالبد کجا کشم؟ کجا برم؟
کجای این زمین پرت حیات دیگری توان؟
ز کالبد زبانه کش، ز دوش افکن این عَلَم
جنازه‌ای به کالبد، ز این خیال و حال دد
چو روح باش و ذکر گو به های و هوی زیر و بم
دو ناسزا به عقل ده، مرام علم در شکن
هر آن چه در تو کاشتند خراب کن، بکن ز دم
به خوابگاه وصل خیز، چه‌ای تو وصله‌ی بدن؟
خلاص شو ز هر چه تن، بیا که جامه بدّرم
بیا که عشق حاضر است تو را به خواب‌ها برد
به سرزمین آفتاب، به رازهای آن حرم
گذر ز خویش و هر چه تن، ز هر چه ما و هر چه من
اگر که مرد و عاشقی، بیا که با تو بگذرم
ز چرخ غصّه پر گشای، به نیستان رحم آی
بیا که لطف می‌کنم، بیا که ناز می‌خرم
به هدیه‌های روشنی، به وعده‌های نازناز
تو را پناه می‌دهم به نام و جام و ساغرم
چه حلمی شکسته‌دل نشسته‌ای به آستان؟
بیا که در گشوده‌ام، بیا که راه می‌برم
عشق متّضاد عقل، آری. امّا عشق متّضاد عشق نیز هم. عشق، استوار و پایدار و ثابت‌قدم، آری. امّا عشق توفانی و آتشین و رقصان نیز هم. عشق معنای بودن، آری. امّا عشق نابودن نیز هم.
عشق از کف دادن، عشق به دست آوردن. عشق هجران و عشق وصال. عشق آنجا که بودم و نخواهم رسید، یعنی به آنجاتر سر کشم و آن‌چنان‌تر خواهم شد. عشق یعنی می‌خواستم به شمالِ غرب پر کشم، امروز به جنوبِ شرق رهسپارم.
عشق، این لحظه و این جا، آری. امّا عشق همه لحظات و همه جاها نیز هم. عشق در مکان، عشق لامکان نیز هم. عشق در زمان، عشق بی زمان نیز هم. همه چیز از عشق، همه چیز در عشق. همه چیز عشق.
حلمی | کتاب آزادی
حال دل ما اگرچه جان‌سوز
خوش‌باش و دل‌انگیز و می‌افروز
ما شاهد خامش زمانیم
زین جنبش مردم کلک‌توز
ما مشعل می به دست گیریم
تو شیوه‌ی میگساری آموز
تقدیر چو معجزی نیاورد
عجزی که به معجزست برسوز
امروز که نیز رفت بر باد
در سیل فنا شدیم هر روز
گو حاصل عمر چیست حلمی
زین چرخ الک‌باز غم‌اندوز
داری کم‌‌کم به گوشه‌های معمّایم راه می‌یابی، به حریمی که بر هیچ کس پیش از این گشوده نبود. پرده آرام‌آرام در حال فرو افتادن است و کلمه به کلمه زندگی نو در حال به دنیا آمدن است.
پیش از آن که به دنیا بیایم درِ گوشم گفت: از همه چیز الهام خواهی گرفت، از همه چیز خواهی نوشت، و همه چیز را خواهی گفت، در عینِ هیچ نگفتن، در حینِ مطلق خاموشی.
گفتم همه چیز را، و راه را گشودم و سفره را پهن کردم، به هزار ایما و اشاره، و آشکار و نهان. گفتم همه چیز را، چنان گویی که هرگز هیچ نگفتم. خاصیت کلمه چنین است.
یک آمد و رفت. دو سفرهی خویش گشود و ناتمام شد. سه در حالِ حاضر است. چهار را می‌بینم از رحم کائنات به صحن زمین. پنج را نیز می‌بینم، آن پنجِ دورِ در دست.
آن پنجِ دورِ در دست
منم.
حلمی | کتاب آزادی
