سرای حلمی

عشق باشد نکته ی هستی عزیز
چون بگیری نکته را رستی عزیز

 عشق از رنج آید و رنجست گنج
گنج از رنج آید و عشق است رنج

در ره این نکته سرگردان شدم
قرنها خندیدم و گریان شدم

تا نهایت رازها مکشوف شد
جان دیوانه به حق مشعوف شد

بعد قرنی از خمار و از فراق
صبر و طاقت گشت چون از درد طاق

آتشش بنشست جانم پاک کرد
تیغ چشمانش جهانم چاک کرد

گفتمش ای جان پنهان، من کی ام؟
حال پنداری دَمِ بی باکی ام!

ناگهان افراشت شمشیر از نیام
چاک زد صد دامها از ظلم و وام

گفت روحی، هستی یکدانه ای
آتشی، پروانه ای، افسانه ای

راه آسان رفته ای صد بارها
سر در آوردی دم دیوارها

عشق دادی لیک بر زنجیر و غل
خواب دیدی لیک بس رویای شل

چاهها گاهی درون ره زدی
ناخودآگه گاه هم آگه زدی

خون و جنگ و شرم و ترس و اضطراب
گه شهیدی در رهی بی انتخاب

گه عبوری در میان آبها
بادبانی در شط بی خوابها

گه یکی پیغمبر خوف و رجا
گه یکی پیمانه گیر بی ریا

گه یکی سلطان عدل و راستی
گه یکی سیمای جهل و کاستی

این همه آموختی تا سوختی
این همه چون سوختی آموختی

بس به شاگردی نشستی بر زمین
آزمودی شیوه های عقل و دین

آزمودی راهها بیراهها
آزمودی چاله ها و چاهها

تا به استادی نهایت در دو کون
سرخ گشتی در نظامات جنون

با جنون فارغ شدی از این و آن
این جنون عشق باشد ای جوان

با جنون تو راست گشتی عاقبت
رنج را دیدی چه باشد؟ موهبت

چون ز خواب وصل ها بالا شدی
عاقبت دیوانه ای چون ما شدی

فارغ از دنیا و در دنیا روان
چون حقیقت گشته ای در هر میان

چون حقیقت پاسپان عشق شد
در نهایت بادبان عشق شد

چون ز هر چه بهر حق بگسسته ای
عاقبت در وصل حق بنشسته ای

پس به کار نوش و بزم حال باش
این زمان غم کشته شد خوشحال باش

حلمی

 مثنوی‌های حلمی را می توانید در اینجا بخوانید.

ای سخنت عشق، سراپا خوشی
تذکره ات خامشی و مدهشی

از تو عوالم همه در جوشش است
عشق به جوشیدن بی کوشش است

از تو برقصند همه سازها
نور بگیرند سرآغازها

عزم خدا کردن ما کار توست
واصل دل سالک کُهسار توست

هر دو جهت دست تو در گردش است
این قلم از دست تو بی لغزش است

روح تویی، راه تویی، ماه تو
عابر این راه تو، همراه تو

صورت تو سیرت آگاه ماست
گنج تو سرمایه ی دلخواه ماست

گنج چه باشد که تو گنجی و بس
در دو جهان نقش ترنجی و بس

بس تو عیانی و نهان می روی
ساکن جانی و روان می روی

باد تو در دست و سراپا پریم
رام تو از اوج فلک بگذریم

بار تو کوهان فلک بشکند
رخشش تو نور بر آتش زند

صوت تو چون از سر جان جاری است
جان به نگه بانی و هشیاری است

طاقت ما را به خود افزون نما
کوه به دل افکن و دل خون نما

در ره تو بار فلک برده ایم
هیچ نمردیم، نیفسرده ایم

خدمت تو معنی بخشندگی ست
نزد تو دیدیم که این زندگی ست

حرف تو را هر که زند زنده باد
هر که کند کار تو پاینده باد

مثنوی کامل را بخوانید.