سرای حلمی

دروغ آمد که دامانم بگیرد
زمین و خانه و جانم بگیرد

دروغ ارچه زمین و خانه بگرفت
نبتوانست آسانم بگیرد

چو جان از گوهر ناب الهی‌ست
به قحطی مُرد تا آنم بگیرد

سخن از حشمتِ فردوسِ روح است
به گاهِ خشک بارانم بگیرد

زبان راستی در کام دارم
چو رزم آید نگهبانم بگیرد

به مُلّاتازی و بیگانه‌سازی
که بتوانست پنهانم بگیرد؟

از آن پنهان بخیزم کوی تا کوی
جهان را گوی رخشانم بگیرد

حجاب اهرمن بر صورت نور
بسوزانم که جانانم بگیرد

به نام عشق، حلمی چامه بسرود
ز ایران تا انیرانم بگیرد

از کوره گذر کردم، جز عشق نیاوردم
آن کوره دم دل بود، این عشق رهاوردم

تو نیز گذر می‌کن از این شب انسانی
می‌سوز و مگو داغم، می‌لرز و مگو سردم

این هیمنه می‌سوزد تا عشق بیفروزد
بی عشق نمی‌گردد این چرخ عدم هر دم

او راه تو بگشاید، این درد نمی‌پاید
این درد از اینت که پالوده شوی از غم

دل سوزِ شکر دارد، از غیب گذر دارد
آن راه دگر دارد تا وصل کند پرچم

هان تا که میندیشی از دوری و مهجوری
این درد که می‌بینی یک آن دگر مرهم

از نای تو می‌جوشد، از چشم تو می‌رقصد
هر چشمه‌ی جادویی کز دست تو رو کردم

تا راه تو گُل گردد در مقدم رقصانت
از مُشته‌ی اهریمن صد پوچ برآوردم

حلمی سر آن دارد تا ماه نو برخیزد
تو نیز نمان بر در ای همره شبگردم

بادشاها روزگارت نیک و خوش‌فرجام باد
خامشانت گردگردا خانه‌ی بی‌نام باد

گرچه شد شرخانه‌ی ابلیس و دستانش زمین
خیرخواهان را خدا حافظ از این سرسام باد

ای بسا سرّ خوشان پیچیده در اندوه جان
سرخوشان عشق را سرمایه‌ی آرام باد

گر زمانی باده شد از دست و باد آمد به کف
گو چه توفیری که ره از چشمِ چون بادام باد

ساز را باید گرفت و نغمه‌ی فرجام زد
گرچه این بی‌ابتدا را پرده بی‌انجام باد

سوز دل اندوه شوید، جز شعف با ما مران
روضه‌ی اندوهگینان از قماشی خام باد

حلمیا در منزل پنهان سراپا گوش شو
رازهای بی‌سخن در قوس‌نای جام باد

دلبرانند دگر، با دگرانند دگر
از ضمیر زر خود باخبرانند دگر
 
خواب پیمانه گزارند و رفیقان دلند
در طریق دل خود بی‌نظرانند دگر
 
دیده از هیبت جادویی‌شان در حیرت
یا رب آخر به نهان جامه‌درانند دگر
 
صورت آینه از سیرتشان بی‌تاب است
حوریان ازلی، جلوه‌خرانند دگر
 
من نگویم که وفا از دلشان پیدا نیست
باوفایند و ولی عشوه‌گرانند دگر
 
در عیان خامش و امّا به نهان در غوغا
مست از باده‌ی جان، خیره‌سرانند دگر
  
حلمی از خلوتشان هیچ نشانی تو مگو
بی‌نشانند و ولی پراثرانند دگر

تو جان جانان منی، کفری و ایمان منی
رنج منی و توأمان نان منی جان منی
 
دیشب به رویا دیدمت، گفتی که زهد از خود بران
آن کن که من می‌خواهمت، تو گنج پنهان منی
 
گفتم که چون من می‌کنم؟ من خالی‌ام از فعل‌ها
فاعل نی‌ام، حائل نی‌ام، تو فعل و فرمان منی
 
گفتی که تاج و تخت عشق بخشیدمت، حکمی بران
گفتم که حکم من تویی، سلطان و سلمان منی
 
دست مرا بگرفتی و با آن نگاه وهم‌سوز
سوزاندی‌ام، میراندی‌ام، دیدم خرامان منی
 
گردم تو رقصیدی و چرخ از گردشش نومید شد
گفتم خرامانت منم، از چیست رقصان منی؟
 
خندیدی و گفتی دلا من خواستم این گونه‌ات
بر گونه‌ام اشکی چکید، ای اشک درمان منی
 
از صد فلک بگسسته جان، با هم یکی گشتیم و آن
آخر چه دانستم دگر پرگار و میدان منی
 
برخاستم زان خواب خوش، بر چرخ فریادی زدم:
صد دور چرخاندی مرا، صد دور مهمان منی
  
دستم گریبانش گرفت، چرخاندم و چرخاندمش
گفتا که حلمی رحم کن، تو شاه شاهان منی

دیدی که دلا چگونه مطرود شدم
مردی بُدم و چگونه مردود شدم
 
آن حلقه‌ی عاشقان که تو می‌گفتی
رفتم وَ در آن سوختم و دود شدم
 
من خاک بُدم، چگونه بر باد شدم
از بود و نبود خود چه نابود شدم
 
آتش زدم این خویشتن خواب‌زده
در مجمر جان عاشقان عود شدم
 
برخاستم از چرخِ نُسَخ‌پیچ عدم
بیدار شدم، روح شدم، رود شدم
 
صد عمر زیان‌دیده بر این خاک گذشت
تا روی تو دیدم همه تن سود شدم
 
از کعبه و آتشکده فریاد زدم
در میکده آن چه عشق فرمود شدم
  
حلمی شدم و نهان دو صد جام زدم
بر فرق پیاله چون کُلَه‌خود شدم

راه رو آسمان من، جلوه‌ی خود نهان مکن
حرف تو حرف خاک نیست، خاک به چرخ جان مکن
 
مردمکان خوابرُو عزم خیال می‌کنند
برشو و جلوه تیز کن، ناز به مردمان مکن
 
تیغ حضور برکش و طاق غیاب درشکن
خانه گرفته‌ایم ما، هی سوی این و آن مکن
 
بی تو چه مشتریست این گنج و طلای خفته را
جان به طَبَق گذاشتیم، میل به استخوان مکن
 
چانه مزن که چیست این، جان خریدنی‌ست این
ما که حراج کرده‌ایم، قیمت آب و نان مکن
 
ما همه روح خالصیم بر فلک هزارپر
سوی تو بازگشته‌ایم، قسمت ما خزان مکن
 
ساحل دهر آمدیم از پس کهکشان درد
این همه رنج‌دیدگان جز سوی خود روان مکن
 
طاعت ما حضور و بس پیش تو ای هزارکس
مجموعه‌ی یکان تویی، بی‌همگان دوان مکن
 
حلمی خوابدیده را روی مگیر و ره مزن
چون سخن نجات شد صحبت ریسمان مکن

تو و قوس فلک و بنده و این اوج بعید 
نرسد فکر اجل آن چه که این بنده کشید

مرگ من در برِ من خفته و من بر درِ عشق
پیش از آداب کهن باید از این گور پرید

آتش روح درون است دل خسته، مجوی! 
خشک باید شد و چون شعله از این هیمه جهید

برو هندو‌بچه‌ی مست و سوی خانه مگیر
که به بیهوده نشستن نتوان جلوه خرید

بی‌خدا گفت من و حرف من و علم تمام
این من و حلم خدا، این تو و آن علم پلید

هر زمان غلغله شد جان تو از فصل و فراق
مجلس قاف بخوان هلهله‌ی حبل و ورید

حلمیا گوشه بیا، قافیه‌ی عشق مجوی
فرد و بی‌قافیه شد هر که در این گوشه رسید

من منکران بوسیده‌‎ام، جان خداشان دیده‌ام
از مؤمنان لیک هیچ‌ گه بوی خدا نشنیده‌ام

من بی عقیده زیستم تا خویش دیدم کیستم
از نوجوانی تا کنون صد گُل ز بالا چیده‌ام

از کودکی دانسته‌‌ام بی دین توان برخاستن
از حق تمام روزها تا عمق شب ریسیده‌ام

من بس سحرها دیده‌ام از نور دل بگریخته
هم نیز بس شب‌ماندگان در وصل حق پاشیده‌ام

از سر حجاب‌ افکنده‌ام، بس خانمانها کَنده‌ام
پیروز را بازیده‌ام، امروز را باریده‌ام

لشکرگشای پست را در چالِ میدان کشته‌ام
مستِ خوشِ بی‌ هست را وصل خدا بخشیده‌ام

حلمی شبانه نیم‌مست سر کش به کوی جام‌دست
زیرا از ایشان یک تنی بر عاشقی بگزیده‌ام

من که باشم؟ تو بگو، مأمور دل
خادم بی‌منّت معذور دل

من چه باشم؟ تو بگو، قانون عشق
چنگ می‌زن مر مرا تنبور دل

مرگ را پنداشتی مأمور توست؟
مرگ هم باشد دم مجبور دل 

تو سوی من تاختی خود باختی
تاختن بر شش سوی مستور دل؟

بعد از این دست من و زلف شما
تا چه باشد بهرتان دستور دل

در شب تاریک حلمی نور دید
موسقیِ روشنِ منصورِ دل

از عشق تو یگانه جان در خیالخانه
هر شب صفاست با ما در جام بیکرانه

پیغمبران معکوس که جامه شرحه دارند
گویند روح می‌جو در این خراب‌لانه

در آسمان ببینم بس درگذشته خشنود
بس نیز زار و گریان سوی رَحِم کمانه 

ای رازدار هستی با ما نکوی‌تر شو
تا رازها گشاییم از حکمت شهانه

گمگشته راه جوید، دیوانه ماه در کف
سوی دم خوشانه داند ره شبانه

منْ گبر گفته بودم این خوب و بد تباه است
این خوب و بد بکشتم در بزم عارفانه

ای خوابمرده بر شو، بایست راه دانی
ورنه به خواب میری، این خطّ و این نشانه

حلمی سرای‌ مستان با باده همنشین شد
تو‌ نیز راه خود دان، ما را مکن بهانه

دلم ربّ النّوعی داند که اسرار تو می‌خواند
چنان کردم که فرمودی و کس جز ما نمی‌داند

اگر چه دور در جسمیم و لیکن جانِ نزدیکیم
به دریا می‌زنم دل را و دریای تو می‌راند

من آن خورشید بیهوشم که از چشم تو می‌نوشم
تو آن دریای فرّاری که درد کهنه بنشاند

خلایق را نمی‌دانم چه دلخوش کرده‌ی هیچند
تو خود عشقی و ایشان را چرا عشقت بترساند

مرا موسیقی چشمت چنان از خود به در کرده
که گر افلاک در ریزد مرا نتوان بلرزاند

چنان در عشق رقصانم که صد کشور به هم کردم
ولی خاک مرا یک دم کسی نتوان بلغزاند

امین عشق تو حلمی به دنیایی که دنیا نیست
چنان خو کرده در طوفان که طوفانها بغرّاند